Editoryal Politikalar ve Hakem Süreci
Etik ve Bilimsel Sorumluluk
Çıkar Çatışması, İnsan ve Hayvan Hakları, Bilgilendirilmiş Onam
 

Tanımlama

Psychiatry and Clinical Psychopharmacology, 1990 yılından beri hakemli olarak yılda 4 sayı yayınlanan ve hızlı yayın politikasını şiar edinmiş bir dergidir. Psychiatry and Clinical Psychopharmacology'nde öncelikle psikofarmakoloji, psikiyatri, davranış bilimleri ile çocuk ve ergen psikiyatrisi alanlarındaki deneysel, temel ve klinik bilimlere ait yazılara yer verilir. Psychiatry and Clinical Psychopharmacology, ulusal ve uluslararası ilgili tüm tıbbi kurum ve kişilerce ücretsiz olarak ulaşılmayı hedeflemiş bilimsel bir dergidir.

Psychiatry and Clinical Psychopharmacology psikiyatri, psikoloji, nöroloji, farmakoloji, moleküler biyoloji, genetik, fizyoloji, nörokimya ve ilgili bilim alanlarındaki uzman ve bu alanlarda halen eğitilenlere hitap eder.
 

EDİTORYAL POLİTİKALAR VE HAKEM SÜRECİ

 

Yayın Politikası

Psychiatry and Clinical Psychopharmacology, yayınlanmak üzere gönderilen yazıları aşağıda belirtilen şekillerde kabul eder:

- Orijinal araştırmalar
- Kısa Raporlar
- Olgu sunumları
- Derlemeler
- Editore mektup

 

Genel İlkeler

Daha önce yayınlanmamış ya da yayınlanmak üzere başka bir dergide halen değerlendirmede olmayan ve her bir yazar tarafından onaylanan makaleler Psychiatry and Clinical Psychopharmacology'nde değerlendirilmek üzere kabul edilir.

Yayın kurulu, yazarların iznini alarak yazıda değişiklikler yapabilir. Editör ve dil editörleri dil, imlâ ve kaynakların PubMed'de geçtiği gibi yazılmasında ve ilgili konularda tam yetkilidir.

Eğer makalede daha önce yayınlanmış alıntı yazı, tablo, resim vs. mevcut ise makale yazarı, yayın hakkı sahibi ve yazarlarından yazılı izin almak ve bunu makalede belirtmek zorundadır. Gerekli izinlerin alınıp alınmadığından yazar(lar) sorumludur.

Bilimsel toplantılarda sunulan özet bildiriler, makalede belirtilmesi koşulu ile kaynak olarak kabul edilir. Editör, Psychiatry and Clinical Psychopharmacology'ne gönderilen makale biçimsel esaslara uygun ise, gelen yazıyı yurtiçinden ve /veya yurtdışından en az iki hakemin değerlendirmesinden geçirtir, hakemler gerek gördüğü takdirde yazıda istenen değişiklikler yazarlar tarafından yapıldıktan sonra yayınlanmasına onay verir. Makale yayınlanmak üzere Psychiatry and Clinical Psychopharmacology'ne gönderildikten sonra yazarlardan hiçbirinin ismi, tüm yazarların yazılı izni olmadan yazar listesinden silinemez ve yeni bir isim yazar olarak eklenemez ve yazar sırası değiştirilemez. Yayına kabul edilmeyen makale, resim ve fotoğraflar yazarlara geri gönderilmez.
 

Değerlendirme ve Hakemlik Süreci

Hakemlere yönelik bu rehber, Psychiatry and Clinical Psychopharmacology’ye (PCP) gönderilen makaleleri değerlendirirken uygulanması gereken temel hususlar ile derginin editoryal politikaları ve standartları hakkında bilgi içerir. PCP çift taraflı kör hakem sistemi kullanır; buna göre hakemlerin ve yazarların kimlikleri gizlidir. Makaleler derginin online gönderim sistemi üzerinden http://www.editorialmanager.com/bcp/Default.aspx gönderilir. Gönderilen makaleler daha önceden yayınlanmış ya da başka bir dergide değerlendirmede olmamalıdır ve katkıda bulunan tüm yazarlarının onayıyla gönderilmelidir. Yayın için ilk değerlendirme yayın yönetmeni, editörler ve uygun olan alt uzmanlık editörleri tarafından yapılır.

Araştırma makalelerinin yayınlanması öncelikle, hakemler ve editörlerce değerlendirilen geçerlik ve tutarlılıklarına bağlıdır. Gönderilen makaler uygun hakemlere iletilir ve hakemlerden, editörlere yayın kararı vermelerinde yardımcı olacak, yazarlara makalelerini iyileştirme olanağı sağlayacak ayrıntılı ve yapıcı yorumlarda bulunmaları istenir. İstenen değişiklikler online sistem üzerinden yazarlarca yapılır. Yayın kurulu makaleyi tekrar gözden geçirir ve baskı öncesi hali son düzeltmeler için yazara gönderilir. Makaleler, derginin basılı versiyonunu takiben online olarak yayınlanır.
 

Editör, Yazar(lar) ve Hakemlerle İlişkiler

Editör makalelerle ilgili bilgileri (makalenin alınması, içeriği, gözden geçirme sürecinin durumu, hakemlerin eleştirileri ya da varılan sonuç) yazarlar ya da hakemler dışında kimseyle paylaşmaz.

Editör hakemlere gözden geçirme için gönderilen makalelerin, yazarların özel mülkü olduğunu ve bunun imtiyazlı bir iletişim olduğunu açıkça belirtir. Hakemler ve yayın kurulu üyeleri topluma açık bir şekilde makaleleri tartışamazlar. Hakemlerin kişisel kullanım için makalelerin kopyalarını çıkarmalarına izin verilmez ve editörün izni olmadan makaleleri başkasına veremezler. Yazarın ve editörün izni olmadan hakemlerin gözden geçirmeleri basılamaz ve açıklanamaz. Hakemlerin kimliğinin gizli kalmasına özen gösterilmelidir. Bazı durumlarda editörün kararıyla, ilgili hakemlerin makaleye ait yorumları aynı makaleyi yorumlayan diğer hakemlere gönderilerek hakemlerin bu süreçte aydınlatılması sağlanabilir.
 

ETİK VE BİLİMSEL SORUMLULUK

 

Etik

Psychiatry and Clinical Psychopharmacology, uluslar arası araştırma ve yayın etiği standartlarıyla uyumludur. Editörler WAME ve ICMJE tarafından tanımlanan yayın etiği kurallarını izler; http://www.wame.org/policies-and-resources, http://www.icmje.org/recommendations/browse/about-the-recommendations/ ve aynı zamanda konuyla ilgili COPE klavuzlarının da izlenmesini tavsiye eder.
 

Bilimsel Sorumluluk

Makalelerin bilimsel ve etik kurallara uygunluğu yazarların sorumluluğundadır.

Gönderilen makalede tüm yazarların akademik ve bilimsel olarak doğrudan katkısı olmalıdır, bu bağlamda "yazar" yayınlanan bir araştırmanın kavramsallaştırılmasına ve desenine, verilerin elde edilmesine, analizine ya da yorumlanmasına belirgin katkı yapan, yazının yazılması ya da bunun içerik açısından eleştirel biçimde gözden geçirilmesinde görev yapan birisi olarak görülür. Yazar olabilmenin diğer koşulları ise, makaledeki çalışmayı planlamak veya icra etmek ya da revize etmektir. Fon sağlanması, veri toplanması ya da araştırma grubunun genel süpervizyonu tek başına yazarlık hakkı kazandırmaz. Yazar olarak gösterilen tüm bireyler sayılan tüm ölçütleri karşılamalıdır ve yukarıdaki ölçütleri karşılayan her birey yazar olarak gösterilebilir. Çok merkezli çalışmalarda grubun tüm üyelerinin yukarıda belirtilen şartları karşılaması gereklidir. Yazarların isim sıralaması ortak verilen bir karar olmalıdır. Tüm yazarlar yazar sıralamasını Telif Hakkı Devri Formu imzalı olarak belirtmek zorundadırlar.Yazarların tümünün ismi, kurumları, muhatap olacak yazarın ismi, adresi ve e-mail adresi,telefon numaraları, vs iletişim bilgileri yazının başlığının altındaki bölümde yer almalıdır.

Yazarlık için yeterli ölçütleri karşılamayan ancak çalışmaya katkısı olan tüm bireyler "teşekkür (acknowledgement)" kısmında sıralanmalıdır. Bunlara örnek olarak ise sadece teknik destek sağlayan, yazıma yardımcı olan ya da sadece genel bir destek sağlayan kişiler verilebilir. Finansal ve materyal destekleri de belirtilmelidir. Yazıya materyal olarak destek veren ancak yazarlık için gerekli ölçütleri karşılamayan kişiler "klinik araştırıcılar" ya da "yardımcı araştırıcılar" gibi başlıklar altında toplanmalı ve bunların işlevleri ya da katılımları "bilimsel danışmanlık yaptı" "çalışma önerisini gözden geçirdi" "veri topladı" ya da "çalışma hastalarının bakımını üstlendi" şeklinde belirtilmelidir. Teşekkür (acknowledgement) kısmında belirtilecek bu bireylerden de yazılı izin alınması gerekmektedir.
 

ÇIKAR ÇATIŞMASI, İNSAN VE HAYVAN HAKLARI, BİLGİLENDİRİLMİŞ ONAM

Çıkar Çatışması

Psychiatry and Clinical Psychopharmacology, WAME'nin çıkar çatışması http://www.wame.org/about/wame-editorial-on-coi tanımını kabul eder. Bu tanımda, çıkar çatışmasının, yayın sürecinde yer alan bileşenlerden birinin (yazar, hakem ya da editör), yayın sürecini (makale gönderimi, değerlendirme, editoryal kararlar ve yazar, hakem ve edöterler arasında iletişim) olumsuz biçimde etkileyebilecek bir çıkar rekabeti içinde olması durumunda, ortaya çıktığı belirtilir. Çıkar rekabeti tipleri arasında finansal bağlar, akademik vaatler, kişisel ilişkiler, politik ya da dini inançlar, kurumsal bağlantılar sayılır. Çıkar çatışması söz konusu ise bu makalede belirtilmek durumundadır. Editör ve yayıncı, reklâm amacı ile dergide yayınlanan ticari ürünlerin özellikleri ve açıklamaları konusunda hiçbir garanti vermemekte ve sorumluluk kabul etmemektedir. Eğer makalede doğrudan veya dolaylı ticarî bağlantı veya çalışma için maddî destek veren kurum mevcut ise yazarlar, bağıntı beyanı (declaration of interest) olarak bunu beyan etmek ve kullanılan ticarî ürün, ilaç, ilaç firması v.b. ile ticari hiçbir ilişkisinin olmadığını veya varsa nasıl bir ilişkisinin olduğunu (konsültan, diğer anlaşmalar) bildirmek zorundadır.

İnsan ve Hayvan Hakları

Psychiatry and Clinical Psychopharmacology, 1975 Helsinki Deklarasyonu'nun 2000 yılında revize edilen İnsan Deneyleri Komitesi'nin (http://www.wma.net/en/30publications/10policies/b3/index.html) etik standartlarına uymayı prensip edinmiş bir dergidir. Bu yüzden Psychiatry and Clinical Psychopharmacology'nde yayınlanmak üzere gönderilen yazılarda, klinik deneylere katılan denekler ile ilgili olarak belirtilen komitenin etik standartlarına uyulduğunun mutlaka belirtilmesi gerekmektedir. Ayrıca deneyin türüne göre gerekli olan yerel veya ulusal etik komitelerden alınan onay yazıları yazı ile birlikte sisteme yüklenmelidir.. Bununla birlikte deneye katılan kişi/ hasta'lardan- eğer temyiz kudretine sahip değillerse vâsilerinden- yazılı bilgilendirilmiş onam (informed consent) alındığını belirten bir yazı ile beraber tüm yazarlar tarafından imzalanmış bir belgenin editöre gönderilmesi gerekmektedir.

Bu tip çalışmaların varlığında yazarlar, makalenin YÖNTEM bölümünde bu prensiplere uygun olarak çalışmayı yaptıklarını, kurumlarının etik kurullarından ve çalışmaya katılmış insanlardan "bilgilendirilmiş olur (rıza)" aldıklarını belirtmek zorundadırlar.

Çalışmada "hayvan" ögesi kullanılmış ise yazarlar, makalenin YÖNTEM bölümünde"Guide for the Care and Use of Laboratory Animals" (www.nap.edu/catalog/5140.html) prensipleri doğrultusunda çalışmalarında hayvan haklarını koruduklarını ve kurumlarının etik kurullarından onay aldıklarını belirtmek zorundadırlar. Hayvan deneyleri rapor edilirken yazarlar, laboratuvar hayvanlarının bakımı ve kullanımı ile ilgili kurumsal ve ulusal rehberlere uyup uymadıklarını yazılı olarak bildirmek zorundadırlar.

Olgu sunumlarında da hastalardan -eğer temyiz kudretine sahip değillerse vâsilerinden- yazılı bilgilendirilmiş onam (informed consent) alınmalıdır. Psychiatry and Clinical Psychopharmacology, yayınladığı makalelerde ticarî kaygılardan uzak ve konu ile ilgili en iyi etik ve bilimsel standartlarda olması şartını gözetmektedir. Makalelerin etik kurallara uygunluğu yazarların sorumluluğundadır.

Hastalar ve Çalışmaya Katılanların Gizlilik ve Mahremiyeti, Bilgilendirilmiş Onam

Hastalardan izin alınmadan mahremiyet bozulamaz. Hastaların ismi, isimlerinin baş harfleri ya da hastane numaraları gibi tanımlayıcı bilgiler, fotoğraflar ve soy ağacı bilgileri vb bilimsel amaçlar açısından çok gerekli olmadıkça ve hasta (ya da anne-baba, ya da vasisi) yazılı bilgilendirilmiş olur (rıza) vermedikçe basılmazlar. Özellikle olgu bildirimlerinde, çok gerekli olmadıkça hasta ile ilgili tanımlayıcı ayrıntılar çıkarılmalıdır. Örneğin, fotoğraflarda göz bölgesinin maskelenmesi kimliğin gizlenmesi için yeterli değildir. Eğer veriler kimliğin gizlenmesi için değiştirildiyse yazarlar bu değişikliklerin bilimsel anlamı etkilemediği konusunda güvence vermelidirler. Yazılı bilgilendirilmiş onam (informed consent) alındığı da makalede belirtilmelidir.